شیرجه به دورن اینترنت اشیا !
اینترنت اشیا دائما در حال تغییر دادن زندگی‌های ما است. عصر ارتباطات شبکه‌ای، تمامی جهان را به تسخیر خود در آورده است؛ دستگاه‌ها برقی ما، خانه‌مان، خودروها، گجت‌ها (ابزارک‌ها)، دفاتر کاری، ساختمان ها، و جاده‌ها بیش از پیش با یکدیگر در ارتباط قرار می‌گیرند، هم تک به تک و هم همگی با هم در قالبی شبکه‌ای. حال وقت آن رسیده است که شیرجه جانانه‌ای به اینترنت اشیا داشته باشیم !
پس از تقریبا دو دهه پیشرفت‌های چشمگیر و نقاط عطف در عرصه اینترنت اشیاء، حال دیگر وقت آن رسیده که به شبکه‌ای کردن سه چهارم باقی‌مانده سیاره زمین فکر کنیم، به اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها، رودها و جریان‌های آب.
«اینترنت اشیاء زیر آب» (IoUT) عبارت است از کاربرد اینترنت اشیا برای عرصه‌های آبی جهان. به لحاظ نظری، هدف ان است که یک شبکه جهانی از اشیاء زیرآبی متصل به یکدیگر ایجاد شود تا به این ترتیب پیوندی دیجیتال میان اشیاء آبی و زمینی جهان برقرار گردد. امروزه IoUT یکی از فناوری‌های بالقوه سودمند در مسیر خلق و توسعه شهرهای هوشمند محسوب می‌شود.
ایده IoUT نخستین بار در سال ۲۰۱۲ و به عنوان راهکاری برای نظارت در-لحظه بر محیط زیست، کاوش در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها، و پیشگیری از فجایع زیست‌محیطی مطرح شد، اما حال می‌توان از آن برای گشودن راهی به حوزه‌های جدید ورزش‌های زیرآبی و گردشگری زیرآبی نیز استفاده کرد.
به طور مثال، از طریق کاربست IoUT می‌توان این امکان را فراهم کرد که وسایل نقلیه زیر آبی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، داده‌هایی را گردآوری کنند، و این داده‌ها را، با سرعت‌های معمول ارتباطات اینترنتی، به مراکز کنترلی واقع در سطح آب انتقال دهند. به این ترتیب است که امکان دریافت داده‌ها و مبادله اطلاعات در این محیط‌ها فراهم می‌گردد.
با این حال باید اضافه کرد که مفاهیم اینترنت اشیاء، فقط بر روی خشکی کاربرد موفقی داشته‌اند و آنها را نمی‌توان در محیط‌های زیرآبی که شرایط بسیار متفاوتی با سطح زمین دارند به کار بست.
انتقال سیگنال و تداخل سیگنال در زیر آب یکی از اولین مشکلاتی‌اند که دانشمندان و مهندسین می‌بایست برای ورود به عرصه اینترنت زیرآب بر آنها غلبه کنند، و البته اینها فقط دو نمونه از چالش‌های پیش روی اینترنت اشیاء زیر آب به حساب می‌آیند.
پروژه SUNRISE یکی از نخستین طرح‌های پیشگامانه‌ای است که غلبه بر این مشکلات را هدف خود قرار داده است. در این پروژه که از طرف اتحادیه اروپا پشتیبانی می‌شود، روبات‌هایی ساخته شده و مورد آزمون قرار گرفته‌اند که با تقلید از حیواناتی که در زیر دریا زندگی می‌کنند با یکدیگر ارتباط می‌گیرند یعنی با استفاده از سیگنال‌های صوتی اما با توان و بسامد موجی کمتر تا در ارتباطات میان حیوانات اختلال ایجاد نکنند.
تیم متشکل از محققین و دانشمندان بین‌المللی که بر روی این پروژه کار می‌کنند نشان داده‌اند که پهبادهای زیرآبی می توانند با استفاده از یک زبان مشابه با اسپرانتو به نام ژانوس، به صورت در-لحظه داده‌هایی را انتقال داده و ارتباط برقرار کرده و به دستور‌العمل‌های ساده‌ای پاسخ داده و واکنش نشان دهد.
هرچند IoUT هنوزعمدتا در مرحله تحقیق و توسعه است، تردیدی نیست که گشودن جهان زیر آب به روی امکانات نامحدود اینترنت اشیا نقطه عطف دیگری در مسیر پیشرفت بشریت خواهد بود.